Τα πρόσωπα πίσω από την αιμοδοσία

14 Ιουνίου σήμερα· Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη. Είναι πάντοτε κάπως ιδιαίτερες οι Παγκόσμιες Ημέρες κι αυτό επειδή κάθε μια φέρει διαφορετικό πρόσημο. Κάποιες έρχονται με την μορφή γιορτής, άλλες ως υπενθύμιση, ενώ κάποιες άλλες αποκτούν χαρακτηριστικά παρότρυνσης και ευαισθητοποίησης.

Η σημερινή ημέρα αποτελεί ταυτόχρονα όλα τα παραπάνω. Το 2022 το 65% των αναγκών σε αίμα της χώρας μας καλύφθηκε από εθελοντές αιμοδότες, ένα από τα πιο υψηλά ποσοστά των τελευταίων χρόνων. Ωστόσο, ο αγώνας για την αυτάρκεια των νοσοκομειών της χώρας μας είναι ακόμα πολύ μεγάλος.

Κάθε χρόνο χρειαζόμαστε στην Ελλάδα περίπου 550.000 μονάδες αίματος, εκ των οποίων περίπου 110.000 καλύπτουν τις ανάγκες ασθενών με Μεσογειακή αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες.

Έχουμε, όμως, καταφέρει πραγματικά να δημιουργήσουμε κουλτούρα εθελοντικής αιμοδοσίας στην χώρα μας, όταν ο μέσος αιμοδότης έχει προσφέρει αίμα 1.3 φορές στη ζωή του;

Στο Bloode ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή με άτομα και φορείς που βρίσκονται πίσω από μια αιμοδοσία, είτε μέσα από την έμπρακτη υποστήριξή της είτε επειδή την έχουν πραγματικά ανάγκη για να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Την προηγούμενη εβδομάδα είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με 3 πρόσωπα που κρύβονται πίσω από κάθε αιμοδοσία, τα οποία και μοιράστηκαν την εμπειρία τους.

Οι υπηρεσιακές μονάδες αιμοδοσίας αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ αιμοδοτών και ασθενών. ‘Στόχος μας είναι η ασφαλής λήψη του αίματος και των αιμοπεταλίων, φροντίζοντας το προϊόν αίματος να υποστεί τη σωστή επεξεργασία και να δώσει τα επιθυμητά παράγωγα που θα χορηγηθούν στους ασθενείς μας’ αναφέρει η κα. Δήμητρα Μοσχανδρέου, ιατρός στην αιμοδοσία του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Άγιος Σάββας.

Οι ιδιαιτερότητες που υπάρχουν ως προς την μετάγγιση αίματος στους καρκινοπαθείς είναι αυξημένες στον Άγιο Σάββα σε σχέση με ένα Γενικό Νοσοκομείο, ενώ κάθε χρόνο απαιτούνται περίπου 4.000 μονάδες ερυθρών αιμοσφαιρίων, 1.200 μονάδες πλάσματος, 1.200 απλών αιμοπεταλίων και 500 αιμοπεταλιοαφαιρέσεις.

Σύμφωνα με την κα. Μοσχανδρέου, η μεγαλύτερη πρόκληση για τους φορείς που εμπλέκονται στην υποστήριξη του συστήματος αιμοδοσίας είναι να φτάσουν στην αμιγώς εθελοντική αιμοδοσία, με τη νέα γενιά να είναι πιο εξοικειωμένη και ευαισθητοποιημένη με αυτή την έννοια.

Πολλές φορές ο φόβος και η άγνοια της διαδικασίας μπορεί να αποτρέψει τον κόσμο από το να αιμοδοτήσει, ενώ συχνά δεν λαμβάνει τα κατάλληλα ερεθίσματα, ώστε να συνειδητοποιήσει την πραγματική ανάγκη που υπάρχει καθημερινά.

‘Εάν έπρεπε να μεταφέρουμε ένα μήνυμα σε όσους σκέφτονται να αιμοδοτήσουν θα ήταν: δίνουμε όλοι, για να έχουμε όλοι – λειτουργούμε σαν ομάδα και θυμόμαστε πως η δωρεά μας πηγαίνει πάντα σε άτομα που το έχουν πραγματικά ανάγκη’ μας είπε η κα. Μοσχανδρέου.

Σε μια από τις αιμοδοσίες μας είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την Ναταλία Κοϊντόση, μια τακτική αιμοδότρια, η οποία και μίλησε για την δική της εμπειρία.

Η Ναταλία ανέκαθεν ήθελε να προσφέρει αίμα και περίμενε με ανυπομονησία να κλείσει τα 18 για να ξεκινήσει να αιμοδοτεί τακτικά. Στην αρχή δεν γνώριζε για την διαδικασία, καθώς δεν υπήρχαν άτομα στο στενό περιβάλλον της που ήταν αιμοδότες. Ψάχνοντας περισσότερα για την αιμοδοσία στο διαδίκτυο, ήρθε σε επαφή με το Bloode και έμαθε περισσότερα.

‘Όταν ξεκίνησα να μαθαίνω για την αιμοδοσία, συνειδητοποίησα πως υπάρχουν πολλά άτομα που δεν γνωρίζουν ποια είναι η διαδικασία, αλλά και άτομα που δεν πληρούν όλα τα κριτήρια. Πιστεύω πως είναι προνόμιο το ότι μπορώ να προσφέρω αίμακαι προσπαθώ να ενημερώνω και να παρακινώ τον κόσμο γύρω μου που μπορεί να προσφέρουν κι αυτοί’.

Μια πρόκληση που αντιμετωπίζει είναι η προσβασιμότητα ως προς τα σημεία αιμοδοσίας. Συχνά το πρόγραμμα της καθημερινότητας δεν συμβαδίζει με τα ωράρια αιμοδοσίας των πλησιέστερων σημείων, ενώ τα Σαββατοκύριακα αποτελούν την ιδανικότερη επιλογή. Παρ’όλα αυτά προσπαθεί να προσφέρει αίμα τακτικά, καθώς θεωρεί πως η αιμοδοσία είναι ο πιο άμεσος και εύκολος τρόπος να βοηθήσεις τον συνάνθρωπό σου.

‘Μια από τις καλύτερες στιγμές σε αιμοδοσία, ήταν τον προηγούμενο μήνα όπου είχα την ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα και να δεθώ με την ομάδα της αιμοδοσίας του νοσοκομείου. Δεν θα ξεχάσω το χαμόγελο της νοσηλεύτριας και το θερμό κλίμα που υπήρχε. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η αιμοδοσία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι σύνδεσης και με άλλους ανθρώπους’ αναφέρει η Ναταλία.

Μέσα από την Ένωση Ασθενών Ελλάδας, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον Πάρι Χατζηπαρέ, ο οποίος μοιράστηκε μαζί μας την καθημερινότητα ενός ατόμου που έχει Μεσογειακή Αναιμία. Η Μεσογειακή Αναιμία ή αλλιώς θαλασσαιμία είναι μια ασθένεια που στην κυριολεξία κυλάει στο αίμα των Ελλήνων, καθώς υπολογίζεται πως το 10%  έχουν το στίγμα. Τα άτομα, όμως, που πάσχουν από Μεσογειακή Αναιμία είναι λιγότερα και έχουν ανάγκη για αίμα 2-4 φορές τον μήνα, αλλά και θεραπείας λόγω των συχνών μεταγγίσεων.

 Όμως, η ίδια η πάθηση δεν αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο ενός ασθενή, μας αναφέρει ο Πάρις, καθώς οι καινούργιες ιατρικές μέθοδοι όχι μόνο έχουν επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής ενός ασθενή αλλά και οι καθημερινές ανάγκες της θεραπείας έχουν γίνει λιγότερο επώδυνες.

Αν και έχουν γίνει βήματα προόδου τόσο στα νοσοκομεία όσο και σχετικά με την κρατική στήριξη στα άτομα που πάσχουν από Μεσογειακή Αναιμία, τα οργανωτικά και διοικητικά προβλήματα παραμένουν. Κάθε νοσοκομείο διαχειρίζεται την δική του τράπεζα αίματος γεγονός που καθιστά την κάλυψη των μεγάλων αναγκών για αίμα, ειδικά σε περιόδους ελλείψεων, για παράδειγμα κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, αδύνατη. Οι ασθενείς πολλές φορές αναζητούν οι ίδιοι αιμοδότεςγια να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες τους για αίμα. ‘Το αίμα είναι ένα αγαθό που δεν μπορεί να παραχθεί και να κοστολογηθεί, όμως μπορεί να καθορίσει αν κάποιος θα ζήσει’ μας λέει χαρακτηριστικά ο Πάρις.

Ταυτόχρονα, η θεραπεία των ατόμων ξεκινά από την παιδική τους ηλικία σε κάποιο νοσοκομείο παίδων και πολλές φορές η μετακίνηση τους κατά την ενηλικίωση τους σε κάποιο άλλο νοσοκομείο ενηλίκων στην πράξη αποτελεί μία δύσκολη διαδικασία, έχοντας ως αποτέλεσμα την συσσώρευση πληθώρας ενηλίκων ασθενών σε νοσοκομεία παίδων που δεν υπάρχει η δυνατότητα να τους παρέχεται η απαραίτητη ιατροφαρμακευτική φροντίδα.

Πλέον ένα άτομο με Μεσογειακή Αναιμία μπορεί να ζει μια φυσιολογική σε μεγάλο βαθμό ζωή, όμως καλείται να αντιμετωπίσει πολλά ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα, που ξεκινούν από την παιδική ηλικία.

Ο αγώνας για την 100% κάλυψη των αναγκών αίματος της χώρας μας από εθελοντές αιμοδότες είναι ακόμα μεγάλος και απαιτεί την υποστήριξη όλων μας. Στο Bloode δεσμευόμαστε πως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για αυτό τον στόχο και να βοηθούμε όσα άτομα το έχουν καθημερινά ανάγκη. Μήπως μπορείς να κάνεις κάτι κι εσύ για αυτό;

Ευχαριστούμε πολύ τους συνεντευξιαζόμενους και τους εθελοντές του Bloode, Κωνσταντίνα Χνάρη και Χαράλαμπο Καρούζο, για την υποστήριξή τους.